stopa diabetyka
Zdrowie i uroda Katarzyna Wieczorek-Szukała
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 2323 razy

Czym jest stopa cukrzycowa – objawy, leczenie, profilaktyka

Cukrzyca to choroba metaboliczna, która polega na utrzymywaniu się w organizmie pacjenta podwyższonego poziomu glukozy. Nieleczona, z biegiem czasu prowadzi ona do szeregu powikłań. Wśród nich można wyróżnić również stopę cukrzycową, która pojawia się u 6 do nawet 10% chorych na cukrzycę. Czym jest stopa cukrzycowa i jak sobie z nią radzić? 

Spis treści:


  1. Czym jest stopa cukrzycowa?
  2. Stopa cukrzycowa – przyczyny
  3. Stopa cukrzycowa – objawy
  4. Jak wyglądają początki stopy cukrzycowej – na co uważać?
  5. Leki na stopę cukrzycową
  6. Dieta przy stopie cukrzycowej – czy żywienie może pomóc?
  7. Zapobieganie stopie cukrzycowej – profilaktyka

Czym jest stopa cukrzycowa? 

Stopa cukrzycowa to zespół przypadłości pojawiający się u osób chorych na cukrzycę (zarówno typu 1, jak i 2) po wielu latach zaniedbań lub niewłaściwie dobranego i realizowanego procesu leczenia. Stopa cukrzycowa prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych. Niedokrwienie tkanek pociąga za sobą szereg powikłań. W krańcowym przypadku może doprowadzić do nieodwracalnych zmian, a nawet martwicy w obszarze dotkniętym chorobą. 

Wyróżnia się 6 stopni klasyfikacji stopy cukrzycowej wg. skali Wagnera. Stopień 0 to stopa wysokiego ryzyka. Na drugim krańcu skali znajduje się stopa z rozległą martwicą i wskazaniami do amputacji. 

Sprawdź oferty: Produkty dla diabetyków 

Stopa cukrzycowa – przyczyny 

Lekarze wskazują, że powstanie i rozwój stopy cukrzycowej jest zależne od współwystępowania trzech czynników. Zasadnicze znaczenie ma upośledzenie krążenia. Wynika ono z jednej strony ze zwężenia tętnic, z drugiej z gęstnienia krwi wskutek wysokiej zawartości cukru. 

Jako drugi czynnik wskazuje się zmiany na poziomie neurologicznym. Chory traci częściowo czucie w stopie, przez co nie zwraca uwagi na negatywne bodźce płynące z otoczenia, np. ból odcisków lub ucisk obuwia. Trzeci czynnik ma charakter mechaniczny i jest związany z wadliwą biomechaniką ruchu wynikającą z odkształcenia się stopy cukrzycowej z powodu uszkodzenia nerwów ruchowych. 

Przeczytaj: Insulinooporność, czym się różni od cukrzycy?

Powiązane produkty

Stopa cukrzycowa – objawy 

Pierwsze objawy stopy cukrzycowej obejmują zwykle: 

  • zaczerwienienie tkanki i uczucie ciepła (czasami odczuwalne w dotyku przez osobę trzecią, ale nie chorego); 

  • pękającą skórę; 

  • opuchliznę; 

  • mrowienie, pieczenie, bóle w stopie. 

Nie u każdej osoby chorej na cukrzycę muszą one wystąpić łącznie i z jednakową intensywnością. 

Jak wyglądają początki stopy cukrzycowej – na co uważać? 

Pierwszym objawem, który powinien zwrócić uwagę chorego są zaburzenia czucia w stopie. Dotyczy to nie tylko bodźców termicznych (zimno, gorąco), ale przede wszystkim mechanicznych, jak otarcia, uderzenia, czy odgniecenia, a nawet zwykły dotyk. To w wyniku urazów mechanicznych najczęściej dochodzi do powstania otwartych, trudno gojących się ran. 

Stopa cukrzycowa – zdjęcie

stopa cukrzycowa rana

Leki na stopę cukrzycową 

Leki na stopę cukrzycową można przyjmować profilaktycznie, a także w celu przyspieszenia gojenia uszkodzonej tkanki. Zwykle stosuje się specjalistyczne opatrunki zawierające jony żelaza oraz antyseptyki, jak chloroheksydynę. Niekiedy zasadne będzie nakładanie na rany antybiotyków na bazie cefalosporyny lub amoksycykliny. W celu nawilżenia skóry można stosować kremy, które nie tylko uelastycznią naskórek, ale też działają złuszczająco. 

Sprawdź ofertę: Płyny antybakteryjne

Domowe sposoby na stopę cukrzycową 

Domowe sposoby na stopę cukrzycową to przede wszystkim profilaktyka polegająca na odciążaniu kończyny oraz higiena obejmująca moczenie, nawilżanie i delikatne usuwanie suchej skóry. 

Jaki lekarz leczy stopę cukrzycową? 

Leczenie stopy cukrzycowej nie jest tylko domeną diabetologa. W zależności od stopnia zaawansowania choroby niezbędna może okazać się współpraca szeregu specjalistów, w tym chirurgów naczyniowych, neurologów i ortopedów. 

Czy stopę cukrzycową można wyleczyć? 

We wstępnym stadium leczenie stopy cukrzycowej polega na regulacji poziomu cukru we krwi. Pozbycie się hipoglikemii pozwala ustabilizować gospodarkę węglowodanami. Pojawienie się w kończynie zmian martwiczych prowadzi do konieczności stosowania terapii zabiegowej (usuwania fragmentów tkanki, drenażu ropy). W przypadku daleko posuniętej martwicy niezbędna może okazać się amputacja stopy. 

Sprawdź także: Jak leczyć hipoglikemię reaktywną?

Pomocniczo w terapii stopy cukrzycowej stosuje się terapie larwalne (larwami z gatunku Lucilia selicata), tlenoterapię w komorze hiperbarycznej oraz tzw. żywe substytuty skóry. 

Leczenie stopy cukrzycowej zwykle jest czasochłonne, wymaga precyzyjnie dobranych środków i niekiedy jest kosztowne. Może jednak przynieść pozytywne rezultaty. 

Dieta przy stopie cukrzycowej – czy żywienie może pomóc? 

Dieta przy stopie cukrzycowej jest podobna do odżywiania osób chorych na cukrzycę. Przede wszystkim należy wyeliminować z menu produkty o wysokim indeksie glikemicznym, jak słodycze, niektóre owoce (np. banany, winogrona) oraz żywność wysokoprzetworzoną. Spożycie węglowodanów złożonych pozwoli na obniżenie i stabilizację poziomu cukru we krwi. 

Dbanie o nawodnienie organizmu pozwoli utrzymać właściwą gęstość krwi. Przyjmuje się, że dorosła osoba powinna wypijać około 2-2,5 litra czystej wody dziennie. Ilość ta ulega zwiększeniu, w miarę jak wzrasta temperatura i wilgotność powietrza oraz intensywność aktywności fizycznej. 

Z kolei dieta uboga w nasycone tłuszcze oraz sól i bogata w tłuszcze nienasycone pomoże utrzymać w ryzach również ciśnienie tętnicze oraz profil lipidowy. 

Przeczytaj na czym polega: Co jeść przy cukrzycy, a czego unikać?

Zapobieganie stopie cukrzycowej – profilaktyka 

W leczeniu stopy cukrzycowej bardzo ważna jest profilaktyka. Warto regularnie oglądać stopy i zwracać uwagę na zaczerwienienia, odciski, owrzodzenia i opuchliznę. U osób cierpiących na cukrzycę duże znaczenie ma dopasowanie obuwia. Należy wybierać je tak, aby było odpowiednio miękkie, szerokie i amortyzowane. 

Istotna jest higiena stóp. Zaleca się ich regularnie moczenie w roztworze letniej wody z dodatkiem zwykłego, szarego mydła (bez dodatku substancji, które mogłyby podrażniać skórę), a także nawilżanie i natłuszczanie. Zdecydowanie należy unikać pumeksu oraz wszelkiego rodzaju tarek do usuwania zrogowaciałego naskórka. 

Sprawdź ofertę: Kremy do stóp

Osobom z rozwiniętą stopą cukrzycowa odradza się chodzenie boso ze względu na łatwość urazu. Należy też unikać uszkodzeń mechanicznych. Rany u pacjentów z nieuregulowaną cukrzycą goją się dłużej i trudniej niż u osób zdrowych. 

Warto również pamiętać o istotnej roli, jaką w leczeniu cukrzycy odgrywa aktywność fizyczna. Nie tylko przyczynia się do regulacji poziomu glukozy we krwi, ale pozwala dokrwić tkanki stopy. W tym celu dobrze sprawdzą się spacery. Nie muszą być intensywne ważne, aby były wykonywane regularnie. 

Pojawienie się pierwszych objawów stopy cukrzycowej powinno być sygnałem alarmowym dla pacjenta. Odpowiednio szybkie wdrożenie profilaktyki oraz konsultacja lekarska pozwolą zażegnać problem i ograniczyć powikłania związane z cukrzycą. 

Bibliografia

Bandyk DF. The diabetic foot: Pathophysiology, evaluation, and treatment. Semin Vasc Surg. 2018;31(2-4):43-48. doi:10.1053/j.semvascsurg.2019.02.001; 

Pitocco D, Spanu T, Di Leo M, et al. Diabetic foot infections: a comprehensive overview. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2019;23(2 Suppl):26-37. doi:10.26355/eurrev_201904_17471; 

Nather A, Cao S, Chen JLW, Low AY. Prevention of diabetic foot complications. Singapore Med J. 2018;59(6):291-294. doi:10.11622/smedj.2018069. 


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij