Mała dziewczynka z czerwoną wysypką skórną
Mama i dziecko Bartłomiej Śmieszniak
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 3928 razy

Trzydniówka u dziecka – wysypka, inne objawy, postępowanie

Nosząca nazwę potoczną „trzydniówka” jest chorobą wirusową, znaną prawie każdemu rodzicowi. W nomenklaturze medycznej chorobę tę określa się również rumieniem nagłym lub chorobą szóstą, która przebiega z wysypką i gorączką. Więcej informacji na temat tej jednostki chorobowej przedstawimy w niniejszym artykule. 

Spis treści:


  1. Trzydniówka – co to za choroba?
  2. Jakie objawy daje trzydniówka?
  3. Trzydniówka a wysypka – jak wygląda i czy zawsze występuje?
  4. Trzydniówka u dziecka – jak przebiega?
  5. Leczenie trzydniówki
  6. Trzydniówka – kiedy dziecko zaraża i kiedy można wychodzić?

Trzydniówka – co to za choroba? 

Choroba trzydniowa jest wywoływana przez zakażenie wirusem z rodziny herpes o nazwach HHV6 oraz HHV7. Najczęściej obserwuje się ją u dzieci do 2. roku życia, gdyż nawet 90% zachorowań na trzydniówkę jest diagnozowanych właśnie w tej wąskiej grupie wiekowej. Charakterystyczne w przebiegu choroby jest występowanie gorączki oraz wysypki. Co ciekawe, choroba ta prawie nie występuje u dzieci poniżej 2. miesiąca życia (dzieje się tak dzięki temu, że dziecko otrzymało przeciwciała ochronne, przekazane mu przez matkę) oraz po 4. roku życia. 

Jakie objawy daje trzydniówka? 

Rumień nagły, czyli charakterystyczny dla trzydniówki wykwit skórny, przebiega bardzo niepokojąco w oczach rodziców. Na początku występuje bardzo wysoka temperatura przekraczająca nawet 40°C. Wówczas dziecko może mieć osłabiony apetyt, być drażliwe, marudne bądź apatyczne. Sama gorączka dobrze reaguje na podaż odpowiednio dawkowanych leków przeciwgorączkowych, takich jak paracetamol czy ibuprofen. Chorobie mogą towarzyszyć również inne, mniej charakterystyczne objawy – takie jak np. biegunka

Rodzice najczęściej właśnie w drugim lub trzecim dniu choroby są zaniepokojeni brakiem efektu spadku gorączki i udają się na konsultację do lekarza pediatry lub POZ, który po przeprowadzeniu badania fizykalnego i zebraniu wywiadu lekarskiego jest w stanie szczegółowo ocenić stan dziecka, zlecić dalsze leczenie i wydać zalecenia odnośnie postępowania pielęgnacyjnego. 

Po upływie od dwóch do czterech dni gorączki, na skórze dziecka pojawia się drobnoplamista wysypka, która dość gęsto pokrywa skórę. Początkowo, zmiany skórne obejmują okolicę karku i okolice zauszną, a następnie przechodzą na tułów oraz kończyny. Często zmiany skórne bywają niezauważone przez rodziców, ponieważ nie są one swędzące i mogą mieć lekko różowy odcień.

Po wyzdrowieniu wysypka nie pozostawia żadnych stałych przebarwień oraz blizn. Zmiany skórne statystycznie utrzymują się na powłokach skórnych przez około 2 dni. Wysypka – po naciśnięciu skóry w dotkniętym nią miejscu – blednie na chwilę, a następnie wraca do swojego wcześniejszego koloru. Istotne jest, żeby rodzic zawsze sprawdzał wysypkę metodą uciskową, ponieważ w przypadku wybroczyn, które są objawem alarmowym, zmiany skórne nie bledną pod wpływem nacisku palców. 

Powiązane produkty

Trzydniówka a wysypka – jak wygląda i czy zawsze występuje? 

Wysypka jest charakterystyczną cechą trzydniówki, a brak jej występowania skłania lekarza do poszukiwania innej przyczyny choroby. Wysypka z reguły jest drobnoplamista i występuje początkowo za uszami, na karku i tułowiu. W wielu chorobach wirusowych może wystąpić wysypka o podobnej morfologii, jednakże za rozpoznaniem choroby szóstej przemawia pojawienie się zmian skórnych około trzeciego dnia gorączki.

Przeczytaj także: Rumień zakaźny

Trzydniówka u dziecka – jak przebiega? 

Trzydniówka najczęściej prezentuje łagodny przebieg, a po przechorowaniu zazwyczaj nie pozostawia długofalowych zmian w organizmie dziecka. Jeżeli gorączka i wysypka utrzymują się dłużej, wówczas należy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej celem wdrożenia dalszej diagnostyki, aby ustalić, czy dziecko na pewno przechodzi trzydniówkę. 

Pamiętajmy, że każde dziecko może przechodzić chorobę inaczej, więc oprócz charakterystycznych objawów, czyli gorączki i wysypki, mogą również wystąpić łagodne objawy ze strony dróg oddechowych oraz luźniejsze stolce. 

Niekiedy podczas wysokiej gorączki mogą wystąpić drgawki gorączkowe. Bardzo niebezpiecznie i niepokojąco wygląda sytuacja, jeśli wystąpiły one pierwszy raz w życiu dziecka w trakcie wysokiej gorączki. Jeżeli drgawki trwają krótko, powinniśmy obserwować dziecko. Najczęściej objawiają się mimowolnymi ruchami kończyn, zesztywnieniem dziecka, związanym z aktywnością skurczową mięśni kończyn; czasem może również dojść do utraty przytomności.

Podczas napadu drgawek należy usunąć niebezpieczne przedmioty z okolicy dziecka oraz nie podawać żadnych leków doustnie, ponieważ mogą spowodować zachłyśnięcie. Taka sytuacja najczęściej nie prowadzi do groźnych powikłań, jednakże zawsze powinniśmy zachować czujność. Jeżeli drgawki trwają powyżej 5 minut, należy niezwłocznie zawiadomić zespół ratownictwa medycznego. W sytuacji, w której drgawki wystąpią po raz kolejny, powinniśmy udać się do lekarza celem badania i ewentualnego dalszego pogłębienia diagnostyki. 

Po napadzie należy utrzymywać temperaturę ciała dziecka poniżej 38 °C, co wiąże się z tym, że powinniśmy podawać odpowiednio dobrane leki przeciwgorączkowe już przy wystąpieniu temperatury 37,5 °C.  

Warto wiedzieć, że u niektórych dzieci choroba trzydniowa może przebiegać bezobjawowo, nawet bez gorączki i wysypki. 

Bardzo rzadko występują cięższe powikłania, takie jak zapalenie wątroby, zapalenie opon mózgowo–rdzeniowych, a także zapalenie mózgu.

Leczenie trzydniówki 

W leczeniu trzydniówki należy skupić się na skutecznym obniżaniu gorączki. U niemowląt stosuje się paracetamol, który w przeciwieństwie do ibuprofenu można stosować u dzieci poniżej trzeciego miesiąca życia. Dawka paracetamolu u dzieci doustnie, jak i doodbytniczo wynosi 15 mg na kilogram masy ciała dziecka. Drugim lekiem przeciwgorączkowym, działającym również przeciwzapalnie, jest ibuprofen, który jest stosowany w dawce 10 mg na kilogram masy ciała.

Sprawdź ofertę: Czopki dla dzieci

Poza tym, dziecko powinno wypoczywać i spożywać dużo płynów, ponieważ przy gorączce szybko traci wodę z organizmu. Dobrze też, gdy rodzice będą obserwowali odcień moczu chorego dziecka celem oceny nawodnienia. Jeżeli mocz robi się ciemny, należy zwiększyć podaż płynów. Pamiętajmy, aby dziecko również jadło, ponieważ potrzebuje siły do walki z chorobą. Trzeba wiedzieć, że rumień nagły jest chorobą wirusową, dlatego nie wymaga leczenia antybiotykami.  

Przeczytaj więcej: Elektrolity

Trzydniówka – kiedy dziecko zaraża i kiedy można wychodzić? 

Niestety, dziecko zaraża podczas okresu gorączkowania i trwania wysypki, ale również przed wystąpieniem objawów, dlatego choroba bardzo łatwo się rozprzestrzenia. W celu zapobiegania zachorowania, dziecko powinno być izolowane w przypadku wystąpienia gorączki oraz – jeśli to właśnie nasze dziecko choruje – nie powinno narażać innych na zachorowanie. 

Choroba rozprzestrzenia się drogą kropelkową, a więc przez wydzieliny. Oznacza to, że jeśli chore dziecko pozostanie w dużej grupie, przenosi dalej zakażenie np. poprzez wspólne zabawki. Z tego powodu niezwykle istotne jest dbanie o prawidłową higienę osobistą i częste mycie rąk. Niestety nie istnieje żadna szczepionka na chorobę szóstą. 

Niestety, nie jesteśmy w stanie w stu procentach uchronić dzieci przed zachorowaniem, ale na szczęście choroba – mimo alarmujących objawów – zwykle przebiega łagodnie. 

Bibliografia

Kawalec W., Grenda R., Kulus M. (2018), Pediatria, Wyd. PZWL, Warszawa. 

Dobrzańska A., Socha P., Obrycki Ł. (2022), Pediatria w praktyce lekarza POZ, Medi Press. 


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij