Nieżyt nosa, potocznie zwany katarem, to jedna z najczęstszych przypadłości wieku dziecięcego. Potwierdza to fakt, że aż 42% światowej populacji dziecięcej zmaga się z tą dolegliwością. Katar zwykle kojarzony jest z infekcją, jednak w rzeczywistości istnieje więcej przyczyn jego rozwoju. Kolor kataru u dzieci może stanowić ważną wskazówkę, przydatną w ustaleniu jego etiologii. W dzisiejszym artykule przedstawiamy poszczególne postacie kataru oraz ich przyczyny.
Spis treści:
- Skąd się bierze katar u dziecka?
- Zielony katar u dziecka
- Żółty katar u dziecka
- Wodnisty katar u dziecka
- Kiedy z katarem u dziecka warto iść do lekarza?
Skąd się bierze katar u dziecka?
Nieżyt nosa to rozległy termin, który skupia różne choroby zapalne błony śluzowej nosa, objawiające się między innymi kichaniem, świądem lub uczuciem niedrożności nosa, a przede wszystkim wyciekiem z nosa wydzieliny. Katar u dziecka może być wywołany różnymi czynnikami, z których najczęściej wymienia się:
-
wirusy ‒ najczęściej rinowirusy, wirus RSV, wirus grypy lub paragrypy, adenowirusy, enterowirusy, a także koronawirusy,
-
bakterie ‒ głównie Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis czy Haemophilus influenzae,
-
alergeny ‒ szczególnie często pyłki roślin, zarodniki grzybów, roztocza kurzu domowego oraz sierść zwierząt,
-
substancje drażniące w powietrzu – takie jak pyły, opary, smog czy dym tytoniowy,
-
zmiany temperatury i wilgotności powietrza,
-
niektóre lekarstwa.
Kup w aptece: Preparaty na katar u dziecka
Zielony katar u dziecka
Zielony katar u niemowlaka lub starszego dziecka bardzo często kojarzy się rodzicom z infekcją. W rzeczywistości zielony kolor wydzieliny z nosa wynika z obecności w niej komórek odpornościowych. Wbrew powszechnemu przekonaniu, zielony katar u dziecka nie zawsze wiąże się z nadkażeniem bakteryjnym, przez co nie zawsze wymaga wdrożenia antybiotyku. Objaw ten towarzyszy również zakażeniom wirusowym i może występować w przebiegu zapalenia zatok przynosowych czy grypy.
Zielony katar, zarówno u dorosłych, jak i dzieci, charakteryzuje się obecnością gęstej i lepkiej wydzieliny. Zalega ona w jamie nosa i zatokach, utrudnia swobodne oddychanie i powoduje nieprzyjemne uczucie zatkania i obrzęku nosa.
Jak zatem można pozbyć się przykrych objawów, wynikających z zielonego kataru u dziecka? Domowe sposoby obejmują m.in. wietrzenie mieszkania, odpowiednie nawodnienie dziecka, a także oczyszczanie nosa za pomocą aspiratora, sprayów na bazie soli morskiej lub inhalacji.
Przeczytaj: Jak odciągać katar u niemowlaka?
Żółty katar u dziecka
Żółty lub żółto-zielony katar również najczęściej wiąże się z infekcją. Niestety, na podstawie samego koloru kataru nie można jednoznacznie stwierdzić etiologii choroby. O bakteryjnym lub wirusowym podłożu infekcji przesądzają współwystępujące z katarem objawy, takie jak kaszel, gorączka, ból gardła czy bóle mięśniowe.
Wodnisty katar u dziecka
Wodnisty, lejący się z nosa katar może co prawda mieć różne podłoże, jednak bardzo często kojarzony jest z alergią. O alergicznym nieżycie nosa warto pomyśleć, gdy wodnisty katar ma charakter okresowy lub pojawia się w określonych sytuacjach. Katar o podłożu alergicznym często utrzymuje się przez dłuższy czas i nierzadko towarzyszą mu dodatkowe objawy, takie jak kichanie, łzawienie czy przekrwienie spojówek.
Wodnisty katar u dziecka nie musi świadczyć o rozwijającym się schorzeniu. Wodnista, przezroczysta wydzielina z nosa może być wynikiem kontaktu z zimnym lub zbyt wysuszonym powietrzem. Przyczyną tymczasowego kataru może być także spożycie pikantnych lub gorących potraw i napojów.
Czy wodnisty, przezroczysty katar wyklucza infekcję? Niestety nie. Ten typ kataru pojawia się także w pierwszych dniach infekcji wirusowej, by po kilku dniach przybrać barwę żółtą lub zieloną. O wirusowym podłożu wodnistego kataru świadczą przede wszystkim objawy współtowarzyszące. Jeśli występuje podwyższona temperatura ciała lub gorączka, bóle mięśniowo-stawowe, kaszel czy ból głowy, najprawdopodobniej jego przyczyną będzie rozwijająca się infekcja.
Warto wiedzieć: Jak wzmocnić odporność u dziecka?
Kiedy z katarem u dziecka warto iść do lekarza?
Infekcje dróg oddechowych u dzieci są całkowicie normalne. Warto pamiętać, że układ odpornościowy maluchów nie jest w pełni dojrzały, dlatego lekkie przeziębienia nie powinny być dla rodziców powodem do niepokoju. Kiedy walczyć z katarem u dziecka domowymi sposobami, a kiedy udać się do lekarza? Czy każdy przypadek zielonego kataru u dziecka wymaga wizyty u specjalisty?
Każdy katar u noworodka i dziecka do 3. miesiąca życia warto skonsultować z lekarzem. Podobnie jest w przypadku starszych dzieci, u których katar trwa się powyżej 7 dni lub towarzyszą mu dodatkowe, uciążliwe dla dziecka objawy. Katar w przebiegu łagodnego przeziębienia zwykle nie wymaga wizyty u lekarza i może być z powodzeniem leczony w domu, z wykorzystaniem domowych sposobów na zatkany nos.
Bibliografia
Doulaptsi M. i in. (2019), Differentiating Rhinitis in the Paediatric Population by Giving Focus on Medical History and Clinical Examination, Medical Sciences (Basel, Switzerland), nr 7, s. 3-38.
Yaofeng J. i in. (2016), Pediatric rhinitis risk factors, Experimental and therapeutic medicine, nr 12(4), s. 2383-2386.