Nieżyt nosa, potocznie zwany katarem, to jedna z najczęstszych przypadłości wieku dziecięcego. Potwierdza to fakt, że aż 42% światowej populacji dziecięcej zmaga się z tą dolegliwością. Katar zwykle kojarzony jest z infekcją, jednak w rzeczywistości istnieje więcej przyczyn jego rozwoju. Kolor kataru u dzieci może stanowić ważną wskazówkę, przydatną w ustaleniu jego etiologii. W dzisiejszym artykule przedstawiamy poszczególne postacie kataru oraz ich przyczyny.
Spis treści:
- Skąd się bierze katar u dziecka?
- Co oznacza zielony katar u dziecka?
- Co na zielony katar u dziecka?
- Co oznacza żółty katar u dziecka?
- Wodnisty katar u dziecka
- Kiedy z katarem u dziecka warto iść do lekarza?
Nieżyt nosa to rozległy termin, który skupia różne choroby zapalne błony śluzowej nosa, objawiające się między innymi kichaniem, świądem lub uczuciem niedrożności nosa, a przede wszystkim wyciekiem z nosa wydzieliny. Katar u dziecka może być wywołany różnymi czynnikami, z których najczęściej wymienia się:
-
wirusy ‒ najczęściej rinowirusy, wirus RSV, wirus grypy lub paragrypy, adenowirusy, enterowirusy, a także koronawirusy,
-
bakterie ‒ głównie Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis czy Haemophilus influenzae,
-
alergeny ‒ szczególnie często to alergia na pyłki roślin, zarodniki grzybów, roztocza kurzu domowego oraz sierść zwierząt,
-
substancje drażniące w powietrzu – takie jak pyły, opary, smog czy dym tytoniowy,
-
zmiany temperatury i wilgotności powietrza,
-
niektóre lekarstwa.
Prawidłowe rozpoznanie przyczyny zielonego kataru ułatwia skuteczne leczenie.
Kup w aptece: Preparaty na katar u dziecka
Zielony katar u niemowlaka lub starszego dziecka bardzo często kojarzy się rodzicom z infekcją. W rzeczywistości zielony kolor wydzieliny z nosa wynika z obecności w niej komórek odpornościowych. Wbrew powszechnemu przekonaniu, zielony katar u dziecka nie zawsze wiąże się z nadkażeniem bakteryjnym, przez co nie zawsze wymaga wdrożenia antybiotyku. Objaw ten towarzyszy również zakażeniom wirusowym i może występować w przebiegu zapalenia zatok przynosowych czy grypy. Zielony katar może być też objawem zapalenia oskrzeli lub zapalenia oskrzelików.
Zielony katar, zarówno u dorosłych, jak i dzieci, charakteryzuje się obecnością gęstej i lepkiej wydzieliny. Zielona wydzielina zalega w jamie nosa i zatokach, utrudnia swobodne oddychanie i powoduje nieprzyjemne uczucie zatkanego nosa i obrzęku.
Przeczytaj: Jak odciągać katar u niemowlaka?
Jak zatem można pozbyć się przykrych objawów, wynikających z zielonego kataru u dziecka? Co na zielony katar u dziecka można przygotować w domu? Domowe sposoby na gęsty, zielony katar obejmują m.in. wietrzenie mieszkania, odpowiednie nawodnienie dziecka, a także oczyszczanie nosa za pomocą aspiratora, sprayów na bazie soli morskiej lub inhalacji na katar. Ważnym elementem leczenia jest rozrzedzenie wydzieliny i regularne wydmuchiwanie nosa.
Dowiedz się więcej: Co na katar u dziecka? TOP 10 produktów bez recepty
Żółty lub żółto-zielonkawy katar ropny również najczęściej wiąże się z infekcją. Niestety, na podstawie samego koloru kataru nie można jednoznacznie stwierdzić etiologii choroby. O bakteryjnym lub wirusowym podłożu infekcji przesądzają współwystępujące z katarem objawy, takie jak kaszel, gorączka, ból gardła czy bóle mięśniowe.
Wodnisty, lejący się z nosa katar może co prawda mieć różne podłoże, jednak bardzo często kojarzony jest z alergią. O alergicznym nieżycie nosa warto pomyśleć, gdy wodnisty katar ma charakter okresowy lub pojawia się w określonych sytuacjach. Katar alergiczny (katar sienny) często utrzymuje się przez dłuższy czas i nierzadko towarzyszą mu dodatkowe objawy, takie jak kichanie, łzawienie czy przekrwienie spojówek. Wodnisty katar, który zwykle jest objawem alergii, nie ustępuje pod wpływem stosowania tradycyjnych sposobów na katar – pomocne może być leczenie kataru u alergologa.
Wodnisty katar u dziecka nie musi świadczyć o rozwijającym się schorzeniu. Wodnista, przezroczysta wydzielina z nosa może być wynikiem kontaktu z zimnym lub zbyt wysuszonym powietrzem. Przyczyną tymczasowego kataru może być także spożycie pikantnych lub gorących potraw i napojów.
Czy wodnisty, przezroczysty katar wyklucza infekcję? Niestety nie. Ten typ kataru pojawia się także w pierwszych dniach infekcji wirusowej, by po kilku dniach przybrać barwę żółtą lub zieloną. O wirusowym podłożu wodnistego kataru świadczą przede wszystkim objawy współtowarzyszące. Jeśli występuje podwyższona temperatura ciała lub gorączka, bóle mięśniowo-stawowe, kaszel czy ból głowy, najprawdopodobniej jego przyczyną będzie rozwijająca się infekcja.
Warto wiedzieć: Jak wzmocnić odporność u dziecka?
Infekcje dróg oddechowych u dzieci są całkowicie normalne. Warto pamiętać, że układ odpornościowy maluchów nie jest w pełni dojrzały, dlatego lekkie przeziębienia nie powinny być dla rodziców powodem do niepokoju. Kiedy walczyć z katarem u dziecka domowymi sposobami, a kiedy leczyć zielony katar u lekarza? Czy każdy przypadek zielonego kataru u dziecka wymaga wizyty u specjalisty?
Każdy katar u noworodka i dziecka do 3. miesiąca życia warto skonsultować z lekarzem. Podobnie jest w przypadku starszych dzieci, u których katar trwa się powyżej 7 dni lub towarzyszą mu dodatkowe, uciążliwe dla dziecka objawy. Długotrwały zielony katar wymaga konsultacji lekarskiej. Katar w przebiegu łagodnego przeziębienia zwykle nie wymaga wizyty u lekarza i może być z powodzeniem leczony w domu, z wykorzystaniem domowych sposobów na zatkany nos u dziecka.
Bibliografia
Doulaptsi M. i in. (2019), Differentiating Rhinitis in the Paediatric Population by Giving Focus on Medical History and Clinical Examination, Medical Sciences (Basel, Switzerland), nr 7, s. 3-38.
Yaofeng J. i in. (2016), Pediatric rhinitis risk factors, Experimental and therapeutic medicine, nr 12(4), s. 2383-2386.