Spis treści
- Co powoduje nadmiar żelaza?
- Nadmiar żelaza – objawy skórne
- Nadmiar żelaza we krwi – objawy neurologiczne
Skutki nadmiaru żelaza związane są z nadmiernym magazynowaniem pierwiastka głównie w wątrobie. Prowadzi do tego niewłaściwa dieta bądź mutacja genu odpowiadającego za wchłanianie żelaza w jelitach. Spichrzanie zmienia wygląd i kondycję skóry oraz jest przyczyną m.in. chronicznego zmęczenia.
Co powoduje nadmiar żelaza?
Nadmiar żelaza to stan, w którego przebiegu doszło do nadmiernego nagromadzenia pierwiastka, zwłaszcza w wątrobie, czyli w narządzie odpowiedzialnym za jego przechowywanie i metabolizowanie. Aby organizm mógł optymalnie funkcjonować i przeprowadzać procesy biochemiczne, do których obecność żelaza jest niezbędna, musi czerpać z magazynu odpowiednie jego ilości, zwykle do 4 mg na dobę.
Kiedy jednak wchłaniana jest zbyt duża ilość pierwiastka, dochodzi do jego gromadzenia się w tkankach, co niekorzystnie wpływa na zdrowie i objawia się zespołem różnorodnych dolegliwości czy powikłań. Uszkodzeniom ulega m.in. trzustka, która staje się źródłem cukrzycy. Można doświadczyć objawów natury neurologicznej, również kondycja skóry ulega pogorszeniu.
Sprawdź: Suplementacja żelaza - najważniejsze zasady
Nadmiar żelaza w organizmie uwarunkowany jest istotnie przez dietę. Szczególnie niebezpieczny bywa sposób żywienia uwzględniający wysoką podaż czerwonego mięsa, zawierającego znaczne ilości żelaza typu hemowego, które jest najlepiej przyswajalne przez organizm.
Przyczyną problemu bywa też choroba zwana hemochromatozą. To zaburzenie związane z nadmiernym magazynowaniem pierwiastka i upośledzeniem mechanizmów regulujących jego gospodarkę, przez co ulega on gromadzeniu w narządach miąższowych. Powoduje tym samym postępujące w nich uszkodzenia i niewydolność.
ZADBAJ O zdrowie
Nadmiar żelaza jako choroba może mieć charakter pierwotny lub wtórny. Hemochromatoza bywa efektem mutacji genu odpowiedzialnego za wchłanianie żelaza w jelitach. To dziedziczna nieprawidłowość, a ze względu na to, że do jej przekazania niezbędne jest obciążenie nią obojga rodziców, występuje rzadko.
Nabyta postać choroby natomiast może być związana z zaburzeniami układu krwionośnego i ze zbyt dużym uwalnianiem żelaza z komórek wątrobowych lub z czerwonych krwinek. Również nadmiar żelaza po suplementacji uważany jest za przyczynę spichrzania.
Nadmiar żelaza – objawy skórne
Nadmiar żelaza może doprowadzić do trudności w gojeniu się ran. Jest to związane z zaburzeniem transportowania tlenu przez hemoglobinę do uszkodzonego miejsca. Stan tego typu niekorzystnie wpływa na tempo procesów podziału komórek, ich wzrost i długość życia, ponieważ im dokładniej i szybciej skóra zostanie zaopatrzona w odpowiednią ilość tlenu z krwi, tym sprawniej przebiega gojenie się rany. Ważnym czynnikiem w ich leczeniu jest też występowanie stanu zapalnego, a nadmiar żelaza wydłuża czas jego trwania.
Zaburzone zostają procesy krzepnięcia krwi, co z kolei sprzyja tzw. stanom pozapalnym. W efekcie po zamknięciu rany lub ustąpieniu wykwitów skórnych w formie np. krostek czy zmian trądzikowych można obserwować blizny i przebarwienia. Przewlekły stan zapalny sprzyja ponadto nasileniu zjawiska tzw. stresu oksydacyjnego, który przyczynia się do szybszego starzenia się i niszczenia skóry.
Czy wiesz, jak działa botoks? Na jakie efekty można liczyć po zabiegu?
Objawem nadmiaru pierwiastka jest też zmiana koloru jej powierzchni na ziemisty. Skóra staje się bardziej sucha, a w kącikach ust częściej mogą tworzyć się zajady. Pogorszeniu ulegają też przydatki skóry oraz błony śluzowe. Włosy mają tendencję do przedwczesnego siwienia i wypadania. Często tracą połysk. Paznokcie łatwo się łamią i deformują.