Kaszel palacza – jak rozpoznać, jak się go pozbyć?

Spis treści:

1. Kaszel palacza – rozpoznanie
2. Kiedy występuje kaszel palacza?
3. Jakie objawy towarzyszą kaszlu palacza?
4. Leczenie kaszlu palacza
5. Domowe sposoby na kaszel palacza

Kaszel palacza – rozpoznanie

Kaszel palacza to najczęściej przewlekły kaszel (utrzymujący się powyżej 8 tygodni), któremu towarzyszą cechy takie jak:

• napadowość,

• duże nasilenie,

• chrypka,

• duszności, określane jako trudności w „łapaniu” powietrza.

Inne objawy kaszlu palacza to między innymi słyszalne trzaski podczas oddychania, ból w klatce piersiowej, drapiący ból gardła i niekiedy świszczący oddech.

Objawy kaszlu palacza zwykle przybierają na sile w godzinach porannych. Wówczas osoba paląca jest zmuszona do wykonania tzw. toalety drzewa oskrzelowego, kiedy to silnie kaszle i odkrztusza duże ilości śluzowej wydzieliny. Wraz z czasem trwania uzależnienia, jak i jego intensywnością objawy kaszlu palacza przybierają na sile, upośledzając komfort życia.

Sprawdź ofertę: Skuteczne preparaty na rzucanie palenia

Kiedy występuje kaszel palacza?

Drobne komórki pokryte rzęskami, które kształtem przypominają włosy, wyściełają drogi oddechowe. Są odpowiedzialne za wyłapywanie wszelkich, wdychanych toksyn i zanieczyszczeń. Ponadto nabłonek dróg oddechowych jest bogaty w komórki produkujące śluz, które przyklejają owe zanieczyszczenia, by mogły zostać łatwiej usunięte na zewnątrz. Rzęski mają zdolność synchronicznego poruszania się, dosłownie wypychając szkodliwe substancje i śluz w kierunku jamy ustnej, skąd zostają odkrztuszone w postaci flegmy.

Substancje chemiczne, jak i wysoka temperatura wdychanego dymu papierosowego uszkadza budowę oraz funkcje opisywanego aparatu rzęskowego. Rzęski przestają efektywnie usuwać toksyczne związki, przez co dochodzi do ich zalegania wraz z nadprodukowanym śluzem. Takie warunki stymulują rozwój miejscowego stanu zapalnego, który sprzyja wszelakim zakażeniom bakteryjnym i wirusowym, co wyjaśnia częstsze zachorowania na zakażenia dróg oddechowych wśród palących.

Przeczytaj także: Jak skutecznie rzucić palenie?

U niepalących aparat rzęskowy odpoczywa w czasie spoczynku nocnego i ma szansę na regenerację. Natomiast uzależnienie od papierosów sprawia, że rzęski całą dobę walczą z zalegającymi toksynami, przez co właśnie kaszel jest najsilniejszy zaraz po przebudzeniu.

Czy kaszel palacza i flegma wystąpią u każdego palącego? Według fińskich naukowców na kaszel palacza najbardziej narażone są osoby uzależnione od nikotyny przez wiele lat. W grupie badawczej zaobserwowano przewlekły kaszel u 40% palących regularnie i u 27% palących okazjonalnie.

Przeczytaj: Jakie konsekwencje wiążą się z paleniem papierosów?

Jakie objawy towarzyszą kaszlowi palacza?

Kaszel palacza może świadczyć o rozwijającej się chorobie płuc. U palaczy najczęściej rozpoznaje się takie schorzenia, jak:

• przewlekłe zapalenie oskrzeli,

• POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc, której towarzyszy rozedma,

• astma oskrzelowa,

• schorzenia nowotworowe – głównie rak płuc, gardła, krtani, jamy ustnej i nosowej.

Niepokojące objawy towarzyszące kaszlowi palacza obejmują:

• krwioplucie,

• przewlekłą chrypkę bez towarzyszących objawów grypopodobnych,

• świszczący oddech,

• niewyjaśnioną utratę masy ciała,

• ból klatki piersiowej lub żeber w trakcie oddychania,

• ból górnej części pleców, szczególnie między łopatkami,

• utrata przytomności po ataku kaszlu.

Leczenie kaszlu palacza

Najskuteczniejszym sposobem leczenia kaszlu palacza jest stałe zaprzestanie palenia. Współczesna medycyna oferuje nikotynową terapię zastępczą, wśród której wyróżnia się leki dostępne bez recepty, jak i na receptę. Wśród preparatów dostępnych bez recepty wyróżnia się tabletki zawierające nikotynę lub cytyzynę. Ponadto lekarz może zalecić leki dostępne wyłącznie na receptę – głównie wareniklina i bupropion.

Dodatkowo wśród leków na kaszel palacza zaleca się środki rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie (np. acetylocysteina czy karbocysteina). Natomiast jest to jedynie leczenie objawowe, które pomaga w uporaniu się z mokrym kaszlem. Jednak bez zaprzestania palenia osoba uzależniona od nikotyny nie będzie mogła trwale zażegnać problemu uporczywego, produktywnego kaszlu.

W przypadku suchego kaszlu warto zadbać o nawilżenie śluzówki dróg oddechowych. Poleca się stosowanie syropów na kaszel palacza lub pastylek z łagodzącymi wyciągami roślinnymi, np. prawoślazem czy babką lancetowatą.

A co z syropami na kaszel palacza, które hamują odruch kaszlowy? Kaszel to naturalny mechanizm obronny, który przyczynia się do usuwania śluzu i zanieczyszczeń z dróg oddechowych. Zatem stosowanie preparatów zmniejszających opisywany odruch tylko pogorszy stan osoby palącej i doprowadzi do nagromadzenia dużej ilości śluzu, co upośledza wentylację płuc.

Domowe sposoby na kaszel palacza

Tabletki na kaszel palacza czy syropy nigdy nie będą tak skuteczne, jak trwałe zaprzestanie palenia papierosów. Dane WHO wskazują, że objawy ze strony układu oddechowego, takie jak kaszel czy duszność, mogą całkowicie ustąpić w przedziale 9 miesięcy od rzucenia nałogu. Oczywiście w tym czasie warto zadbać o kondycję dróg oddechowych domowymi sposobami.

Jak już wspomniano, dym papierosowy i wysoka temperatura upośledzają nabłonek oddechowy, sprzyjają uszkodzeniom aparatu rzęskowego oraz prowadzą do nadprodukcji, a także zalegania gęstego śluzu.  Początkowo kaszel palacza zwykle przyjmuje suchy charakter. Jednak z czasem znaczna część obecnych, jak i byłych palaczy uskarża się na mokry kaszel związany z odkrztuszaniem dużej ilości flegmy. Niezależnie od tego, czy kaszel jest suchy, czy mokry warto zastosować domowe metody w postaci:

• nebulizacji z roztworem soli fizjologicznej (0,9% NaCl),

• nawadniania organizmu – wypijanie przynajmniej 2 L wody dziennie,

• nawilżania śluzówki gardła za pomocą naturalnego miodu,

• oddychania chłodnym powietrzem, które rozkurcza oskrzela i ułatwia oddychanie,

• utrzymywania wysokiej wilgotności w domu, by ułatwić rozrzedzanie zalegającego śluzu,

• przygotowanie domowym sposobem syropu na kaszel palacza – szczególnie zaleca się domowe syropy z cebuli, rozmarynu, kurkumy, rozmarynu z dodatkiem naturalnego miodu.

Bibliografia